مخزن فایبرگلاس به دلیل استحکام بالا، وزن کم، مقاوم در برابر خوردگی، مقاوم در برابر آب و هوا و… محبوبیت زیادی در بازار مخازن را کسب کرده است. کیفیت بالای آب، عدم جرم پذیری، مقاومت محیطی بسیار بالا از جمله مزایای این مخزن فایبرگلاس است. علاوه بر موارد فوق، منبع فایبرگلاس دارای مقاومت مکانیکی بسیار بالا است و میتوانند به صورت دفنی نیز تولید میشوند.
مزایا و معایب مخازن فایبرگلاس
مخازن فایبرگلاس دارای مزایای گوناگونی هستند. از جمله مزایای منبع فایبرگلاس میتوان به مقاومت بالا در برابر خوردگی، سبکی و مقاومت مکانیکی آنها اشاره نمود. این در حالیست که مخازن فایبرگلاس با توجه به فرایند تولید میتوانند دارای معایب گستردهای به خصوص در حین بهره برداری باشند. از جمله معایب مخازن فایبرگلاس میتوان به بحث رشد ترک آنها اشاره کرد. مخازن فایبرگلاس میتوانند به راحتی و در اثر تنشهای مداوم سیکلیک دچار ترک خوردگیهای ریز شده و در صورت عدم رسیدی آسیبهای جدی به مخزن وارد نمایند.
مخازن کامپوزیت مدولار که توسط فرایند SMC تولید میشوند دچار این مشکل هستند. این موضوع در مخازن فایبرگلاس نگهداری سیالات خوردنده میتواند بسیار پیچیدهتر باشد. مخازن فایبرگلاس نگهداری سیالات خوردنده درصورتی که دچار مشل نشتی شوند، تعمیر بسیار پیچیدهای دارند.
از این رو پیشنهاد این مجموعه استفاده از مخازن کامپوزیت چند لایه است. از دیگر معایب مخازن فایبرگلاس تولید شده به روش SMC امکان نفوذ بیش از حد آب در زیر لایه رزین پخت شده سطح مدولهای مخزن است. ورود آب به زیر ناحیه غنی از رزین سطح پنلهای کامپوزیت میتواند سبب تجمع باکتری در آن محل شود.
مخازن کامپوزیتی پیش ساخته در صورت وقوع نشتی تعمیر بسیار دشواری دارند. بر اساس تحقیقات صورت گرفته بر روی مخزن مدولار کامپوزیتی، امکان نشتی این مخازن در مناطق زلزله خیز بعد از وقوع زلزله بسیار بالا است.
ساخت مخزن فایبرگلاس
مخازن فایبرگلاس با استفاده از روشهای مختلفی تولید میشوند. مخازن فایبرگلاس با استفاده از روشهای دستی، ماشینی و یا با ترکیبی از روشهای فوق تولید میشوند. مخزن فایبرگلس یا مخزن کامپوزیتی همانند مخزن پلی اتیلن نگهداری آب در حجم خاص قابلت تولید و اجرا در محل را به راحتی دارند. مخازن فایبرگلاس انعطاف پذیری بالایی را در طراحی دارند. این مخازن مقاومت محیطی و تنوع شکلی بسیار بالایی دارند. ساخت مخازن فایبرگلاس با استفاده از روشهای دستی در محل پروژه انجام میشود.
منبع فایبرگلاس صرف نظر از اندازه، شکل ، ترکیب و یا استفاده نهایی از آنها، همه مخازن فایبرگلاس از رزین گرمازایی ساخته شدهاند و توسط الیاف شیشه تقویت میشوند. در ساخت مخزن فایبرگلس، رنگها و رنگدانهها میتوانند به مواد اضافه شوند. در ساخت مخزن طراحی کلی مخزن و مخلوط رزین و مواد افزودنی تعیین میکند که مخزن فایبرگلاس در چه شرایط خاصی تا چه اندازه موثر خواهد بود.
در ادامه ایستا پلیمر شریف به یکی از محبوبترین روشهای ساخت مخازن فایبرگلاس، قالب گیری گریز از مرکز اشاره میکند. این فرایند شامل گرم کردن یک رزین ترموپلاستیک به حالت مایع و پاشش رزینهای کاتالیز و اشباع شده با الیاف شیشه کوتاه به صورت لایه لایه در قالب چرخشی است. لایهها اضافه میشوند تا ضخامت مورد نظر حاصل شود. پس از افزودن لایهها در قالب، مخزن در محیطی که گرمای آن کاهش یافته و خنک میشود باقی میماند. پس از سفت شدن، مخزن فایبرگلاس که تازه تشکیل شده است، از قالب خارج میشود.
انواع رزینهای مورد استفاده در ساخت مخازن فایبرگلاس
بطور کلی از سه رزین به نام رزین ارتوفتالیک، رزین ایزوفتالیک و رزین وینیل استر جهت ساخت پنلهای فایبرگلس استفاده میشود که در ادامه از این مقاله ایستا پلیمر شریف به این سه رزین میپردازیم.
رزین ارتوفتالیک
معمولاً به عنوان رزین هدف عمومی نامیده میشود. خواص مهار اولیه را ارائه میدهد، اما مقاومت طولانی مدت در برابر خوردگی و هوازدگی ایجاد نمیکند. رزین ارتوفتالیک که یک رزین پلی استر غیر اشباع بوده و اکثر تولیدکنندگان مخزن فایبر گلاس مخزن استاندارد خود را با استفاده از سیستمهای رزین ارتوفتالیک میسازند.
رزین ایزوفتالیک
از این نوع رزین هنگامی که درجه بالاتری از مقاومت در برابر خوردگی مورد نیاز است استفاده میشود. رزینهای ایزوفتالیک مقاومت شیمیایی، استحکام کششی، دوام و مقاومت در برابر خستگی را افزایش میدهد. با توجه به تمام ویژگیهای افزایش یافته، مخزن و لولههای سراسری از سیستم رزین ایزوفتالیک در طراحی استاندارد مخزن مهندسی شده خود استفاده میکنند تا یک مخزن با دوام، طولانی مدت و بدون تعمیر و نگهداری را در اختیار مشتریان قرار دهد. در ساخت قطعات فایبرگلاس رزین ارتوفتالیک بیشترین زمان را نسبت به رزین ایزوفتالیک نیاز دارد و حدود 50 درصد بیشتر هزینه مصرف میکند. همچنین رزین ایزوفتالیک از دوام بسیار بالای نسبت به رزین ارتوفتالیک دارد.
رزین وینیل استر
بالاترین کیفیت مقاومت شیمیایی و حرارتی، بنابراین آنها معمولاً در کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند. رزینهای وینیل استر تقریباً تمام انتقال بخار رطوبت را از بین میبرد، که مانعی عالی برای مهار مایعات خورنده ایجاد میکند. رزین وینیل استر همچنین مقاومت در برابر حرارت عالی را در کنار مقاومت در برابر خوردگی فراهم میکند. رزینهای وینیل استر از نظر هیدرولیتی پایدار هستند که باعث افزایش عملکرد در مقاومت شیمیایی، استحکام کششی، افزایش طول، دوام، مقاومت در برابر خستگی و خواص چسبندگی میشود. مخزن و لوله سراسری با استفاده از رزین وینیل استر برای لمینت کلیه جوشها، اتصالات و فلنجها ارتقا یافته است.
قیمت مخزن فایبرگلاس
مخزن فایبرگلاس یا مخزن کامپوزیت امروزه حجم زیادی از مارکت مخازن نگهداری را به خود اختصاص دادهاند. مخزن فایبرگلاس با توجه به اینکه چه حجمی دارد، جهت نگهداری چه نوع سیال و در چه حرارتی مورد استفاده قرار میگیرد دارای توزیع قیمت بسیار بالایی است. قیمت منبع فایبرگلاس با توجه به نوع الیاف و رزینی که جهت ساخت استفاده میشود تعیین میشود.
مخزن فایبرگلاس بیشترین کاربرد را جهت نگهداری سیالات خوردنده و در محیطهای مرطوب میتواند داشته باشد. مخزن فایبرگلاس به روشهای ماشینی و دستی قابلیت تولید دارد. با توجه به اینکه حجم خوردگی سیال و درجه حرارت کاری مخزن فایبرگلاس باشد، قیمت مخزن فایبرگلس تحت تاثیر قرار میگیرد.